Bạn có biết về trái bình bát không? Với vị ngon đặc trưng và những công dụng tuyệt vời mà ít người biết đến, bình bát là một loại trái cây đáng để khám phá. Hãy cùng tìm hiểu về trái bình bát và những lợi ích mà nó mang lại cho sức khỏe của chúng ta!
Bình bát là gì?
Bình bát, có tên khoa học là Annona reticulata L, là một loại trái cây phổ biến ở Nam Bộ. Bình bát có hai loại: bình bát dây và bình bát thân gỗ.
Bình bát dây
Bình bát dây, còn được gọi là mảnh bát, bát bát hoặc dây miểng bát, là một loại thực vật dây leo. Ban đầu, chúng mọc hoang ở các mảnh đồi trên khắp châu Á, nhưng hiện nay đã được trồng rộng rãi trên toàn thế giới.
Dây bình bát mảnh và nhẵn, dài khoảng 5-8m. Loài cây này có lá hình tim, cuống dài và mép răng cưa. Ở các nách lá, bình bát có những bông hoa đực hoặc cái mọc đơn hoặc gần nhau.
Quả bình bát dây có hình bầu dục, kích thước nhỏ hơn so với bình bát thân gỗ. Khi chín, quả chuyển từ màu xanh sang màu đỏ hồng rất đẹp mắt. Thịt quả dày, chứa nhiều hạt và có vị ngọt thanh, hương thơm nhẹ nhàng.
Bình bát thân gỗ
Bình bát thân gỗ, còn được gọi là Na xiêm, là một loại cây thân gỗ thuộc họ Na. Cây cao khoảng 2-10m, tán rộng với nhiều nhánh nhỏ. Lá của cây có hình nhọn ở phần đầu, bo tròn ở phần gốc, mặt dưới có một lớp lông mịn và mặt trên bóng.
Bình bát thân gỗ có nguồn gốc từ châu Mỹ và các đảo lân cận, và hiện nay được trồng rộng rãi ở Ấn Độ, châu Phi, châu Úc và cả Việt Nam. Hoa của cây nhỏ nhắn, màu vàng và mọc xen kẽ với lá. Quả bình bát thân gỗ có dạng tựa như trái tim và chín vào tháng 7 – tháng 8.
Thành phần hoá học của bình bát
Các thành phần hoá học chính trong hạt và trái bình bát bao gồm:
- 3 hợp chất dẫn xuất của benzen (sinapaldehyde glucoside, eleutheroside B, axit vanilic).
- 2 hợp chất sterol (β-sitosterol và β-sitosterol-3-O-β-D-glucopyranoside).
- 2 hợp chất acetogenin (uvarigrandin A, cis-reticulatacin-10-one).
- 1 hợp chất amin béo (N-(Triacontanol)tryptamine).
- 2 hợp chất triterpenoid (axit rotundic và pedunculosus).
Ngoài ra, lá, vỏ thân và rễ của cây bình bát cũng chứa nhiều hợp chất có tác dụng chữa bệnh và hỗ trợ sức khỏe.
Công dụng của bình bát
Bình bát có nhiều công dụng hữu ích cho sức khỏe của chúng ta. Dưới đây là một số công dụng nổi bật của trái bình bát:
- Kiểm soát bệnh tăng huyết áp: Chiết xuất từ quả bình bát dây có thể ngăn ngừa nhiễm độc gan ở người cao huyết áp.
- Giảm mệt mỏi: Trái bình bát dây cung cấp sắt cho cơ thể, giúp cải thiện sức khỏe và khả năng tập trung, hạn chế tình trạng suy nhược cơ thể.
- Bảo vệ hệ thần kinh: Trái bình dây chứa nhiều vitamin B2, B6 và chất chống oxy hóa, giúp duy trì chức năng của não bộ và ngăn ngừa các bệnh liên quan đến hệ thần kinh.
- Duy trì sự trao đổi chất: Trái bình bát dây chứa thiamine, giúp tạo năng lượng cho cơ thể và hỗ trợ quá trình chuyển hóa.
- Giúp hệ tiêu hoá khoẻ mạnh hơn: Chất xơ trong trái bình bát dây cải thiện sức khỏe tiêu hoá và tăng khả năng hấp thu dinh dưỡng.
- Hỗ trợ ngăn ngừa sỏi thận: Trái bình bát dây cung cấp canxi cho cơ thể, giúp giảm nguy cơ mắc bệnh sỏi thận.
- Tốt cho người tiểu đường: Trái bình bát dây cải thiện đường huyết, giúp giảm lượng đường trong máu.
- Có lợi cho tim mạch, tiêu hoá và xương: Trái bình bát thân gỗ giúp giảm cholesterol xấu, cải thiện sức khỏe tim mạch và hỗ trợ hệ tiêu hoá. Ngoài ra, nó còn chứa nhiều phốt pho và canxi, giúp duy trì xương chắc khỏe.
- Cung cấp chất dinh dưỡng cần thiết: Trái bình bát thân gỗ cung cấp lượng lớn chất xơ và chất béo có lợi cho cơ thể.
Ngoài những công dụng trên, cây bình bát còn có nhiều ứng dụng khác như cải thiện viêm lợi, hỗ trợ chữa trị vết ghẻ lở, sử dụng làm dầu gội và nước ngâm quần áo.
Cách sử dụng trái bình bát
Bạn có thể sử dụng trái bình bát để chế biến các món ăn ngon và bổ dưỡng. Dưới đây là một số cách sử dụng trái bình bát:
- Hầm quả bình bát dây: Hầm quả bình bát dây cùng với cà chua, hành tây và các loại rau để ăn với cơm.
- Muối chua bình bát dây: Muối chua quả bình bát dây còn non và ăn sau khoảng 10-15 ngày.
- Canh bình bát dây: Kết hợp trái bình bát dây với thịt heo bằm, tôm hoặc huyết heo để tạo nên món canh thanh mát.
- Bình bát dầm đường: Dùng trái bình bát dây tươi để dầm chung với đường cát, sữa đặc và thêm ít đá để tạo ra món ăn ngon và hấp dẫn.
Những lưu ý khi sử dụng trái bình bát
Mặc dù bình bát có nhiều công dụng tuyệt vời, nhưng cũng có những điều cần lưu ý khi sử dụng:
- Trước khi sử dụng trái bình bát để chữa bệnh, hãy trao đổi với thầy thuốc hoặc người có chuyên môn về cây thuốc này.
- Hãy kiên nhẫn khi sử dụng, vì trái bình bát cần thời gian để phát huy tác dụng.
- Tránh để nhựa cây tiếp xúc trực tiếp với da hoặc mắt, vì có thể gây dị ứng và kích ứng cho da.
- Người có tỳ vị hư yếu không nên ăn quá nhiều trái bình bát, vì chúng có tính hàn. Ngoài ra, không nên kết hợp bình bát với thanh long vì có thể gây nguy hiểm.
Đó là những thông tin về trái bình bát và những lợi ích tuyệt vời mà nó mang lại. Hãy khám phá thêm các loại trái cây khác tại Đông Y Trường Xuân và tận hưởng những hương vị tuyệt vời của chúng!
Đông Y Trường Xuân – Sáng Y Đức Trọn Niềm Tin