Bạn đang tìm hiểu về vị thuốc quý thổ phục linh và muốn biết tác dụng của nó đối với sức khỏe? Hãy cùng tìm hiểu thông tin chi tiết về loại cây quý này và cách nó có thể bổ trợ cho sức khỏe của bạn. Để nhanh chóng tìm hiểu, bạn có thể truy cập thông tin theo mục lục dưới đây.
Là một vị thuốc nam quý, thổ phục linh được sử dụng để chữa các bệnh về xương khớp và giải độc hiệu quả. Để tăng hiệu quả, bạn có thể kết hợp thổ phục linh với các vị thuốc khác. Dưới đây là những thông tin về vị thuốc quý này!
Tìm hiểu về thổ phục linh
Thổ phục linh là cây gì?
Thổ phục linh có tên khoa học là Smilax glabra Roxb Kim cang (Smilacaceae), còn được gọi là củ kim cang hay củ khúc khắc. Rễ của cây thổ phục linh được phơi hay sấy khô và được sử dụng làm thuốc.
Thổ phục linh là cây gì?
Đặc điểm thổ phục linh
Cây thổ phục linh có những đặc điểm như sau:
- Thân rễ: Bộ phận chính dùng để làm thuốc chữa bệnh. Bên ngoài có màu nâu, vỏ có thể có vảy, hình trụ dẹt hoặc một khối, cứng, dài ngắn và lồi lõm không đều nhau.
- Thân: Dạng cây leo, phân thành nhiều cành, thân mềm, cành không có gai, sống lâu năm.
- Lá: Có hình bầu dục hoặc hình trứng, màu xanh, nhẵn bóng ở mặt trên và mặt dưới thì có màu xanh nhạt. Đầu lá nhọn, trên mặt của lá có một lớp trắng phủ như một lớp phấn, cuống có hình trái tim và dưới cuống có tua.
Đặc điểm thổ phục linh
- Hoa: Màu hồng hoặc có chấm đỏ, hoa mọc thành cụm, hình táng, cuống dài nối với thân cây. Thường nở hoa vào tháng 5, tháng 6 hàng năm.
- Quả: Có hình tròn nhỏ mọc thành từng chùm, màu xanh khi còn non và dần sẽ chuyển sang màu tím rồi tới màu đen khi chín. Thường ra quả vào tháng 7 – tháng 10 hàng năm.
- Hạt: Hạt có hình trứng, chứa từ 2 đến 4 hạt trong mỗi quả.
Phân bố của cây thổ phục linh
Cây thổ phục linh sinh sống và phát triển chủ yếu ở các nước có khí hậu nhiệt đới và cận nhiệt đới trong khu vực Châu Á, như Trung Quốc, Thái Lan, Ấn Độ, Việt Nam,…
Ở Việt Nam, cây thổ phục linh được phân bố ở các vùng núi trung du và thung lũng tại cả 3 miền. Một số vùng có cây thổ phục linh ở Việt Nam là Nghệ An, Khánh Hòa, Lạng Sơn,…
Phân bố của cây thổ phục linh
Bộ phận sử dụng làm dược liệu
Thân rễ là bộ phận chính làm dược liệu, được thu hoạch quanh năm. Tuy nhiên, mùa hạ mới là thời điểm thu hoạch khi tính chất của thổ phục linh biểu hiện tốt nhất.
Thổ phục linh sẽ được rửa sạch để loại bỏ tạp chất sau khi thu hoạch. Tiếp theo, các rễ con mọc xung quanh sẽ được cắt bỏ đi rồi phơi sấy khô để chuẩn bị cho bào chế.
Thành phần hóa học trong vị thuốc thổ phục linh này bao gồm tinh bột, tamin, chất nhựa, sitosterol,…
Công dụng của thổ phục linh
Thổ phục linh được sử dụng để giải độc, chữa các chứng bệnh về xương khớp, đau nhức, phong thấp, trị chân tay phù nề (chứng cước khí), và có lợi cho gân cốt.
Không chỉ vậy, khi sử dụng thổ phục linh, các chứng co rút, nhức mỏi gân cơ, đau bụng kinh, mụn nhọt, mẩn ngứa, mày đay,… cũng sẽ tiêu giảm đáng kể.
Thử nghiệm cho thấy thổ phục linh có tác dụng giảm đau, chống viêm, giải độc, chữa xương khớp, và tăng cường sức mạnh gân cốt.
Một số bài thuốc từ thổ phục linh giúp điều trị bệnh
Dưới đây là một số bài thuốc từ thổ phục linh để điều trị các loại bệnh lý. Tuy nhiên, trước khi áp dụng bất kỳ bài thuốc nào, bạn nên tham khảo ý kiến của chuyên gia để đạt được hiệu quả như mong muốn. Nếu có dấu hiệu bất thường khi sử dụng, hãy tới các cơ sở y tế để được thăm khám.
Bệnh viêm khớp dạng thấp: Rửa qua, sắc lấy nước chia thành 3 lần trong ngày cho các vị thuốc sau: 20g thạch cao, 12g vị thuốc Ý dĩ, 20g thổ phục linh, 12g liên kiều, 12g tri mẫu, 12g hoàng bá, 16g kê huyết đằng, 6g cam thảo, 12g đan sâm, 20g ké đầu ngựa, 12g tang chi, 12g phòng phong, 8g quế chi, 12g bạch thược, 20g hy thiêm, 16g tỳ giải, 16g ngân hoa, 20g ngạnh mễ.
Điều trị phong thấp, đau nhức xương khớp: Hầm chung 40g thổ phục linh và 100g thịt lợn, sau đó ăn cả nước lẫn thịt.
Trị dị ứng nổi mày đay, mụn nhọt, mẩn ngứa: Sắc lấy nước hỗn hợp 10g thổ phục linh, 15g thương nhĩ tử, 20g nhẫn đông hoa. Mỗi ngày uống 3 lần, liên tục từ 3 đến 5 ngày.
Điều trị bệnh nhờ bài thuốc với thổ phục linh
Điều trị bệnh nhọt, nhiễm vi khuẩn giang mai, lở loét miệng: Dùng thang thuốc gồm 60g thổ phục linh, 20g mã xì hiện, 15g cây mũi mác, và 15g nhẫn đông hoa. Sắc lấy nước uống liên tục mỗi ngày một thang để đạt hiệu quả.
Trị tiểu khó, phù thũng: Sắc 10-20g thổ phục linh và dùng nước này thay nước hàng ngày để có khả năng lợi niệu.
Trị đau nhức cơ thể, nổi hạch bẹn: Sắc uống 1 thang thuốc gồm 20g thổ phục linh, 20g rễ cây quýt rừng, 20g rễ cây bươm bướm, chia đều thành 3 lần, bạn sẽ thấy hiệu quả rõ rệt.
Chữa đau bụng trong kỳ kinh: Trước mỗi kỳ hành kinh khoảng 3 ngày, sắc uống hỗn hợp 30g thổ phục linh, 15g mã kế, 10g xuyên quy, tiểu hồi hương, hạt phần, hương thảo, mạt dược, và 15g dã thiên ma. Uống kiên trì 7 ngày, mỗi ngày 1 thang.
Trị đau nhức cơ thể
Đau dây thần kinh tọa: Để chữa căn bệnh này, bạn có thể kiên trì uống 1 thang thuốc gồm 30g thổ phục linh, 20g ngưu tất nam, 20g khoan cân đằng, 20g tang ký sinh, và 10g cốt toái bổ.
Dùng ngoài trị rôm sảy: Bôi và chỗ nổi rôm sảy từ 3 – 5 lần/ngày với 30g thổ phục linh đã sắc lấy nước, hoặc pha loãng với nước để tắm.
Chữa chàm (eczema): Trộn đều 50g bột thổ phục linh với một ít nước rồi đắp lên các chỗ bị chàm ít nhất 5 ngày, mỗi ngày 3 lần.
Giải độc và bồi bổ cơ thể: Hầm 160g thịt heo với 80g thổ phục linh, 20g sinh địa hoàng, và một ít trần bì trong khoảng 2 giờ. Sau đó, nêm thêm chút gia vị cho vừa ăn và ăn khi còn nóng.
Lưu ý khi dùng thổ phục linh chữa bệnh
Khi sử dụng thổ phục linh chữa bệnh, hãy lưu ý những điều sau đây để tránh tác dụng phụ không mong muốn:
- Theo đông y, không dùng thổ phục linh cho những người có bệnh can thận âm hư hay tỳ vị hư hàn.
- Không dùng quá nhiều liều trong một ngày để tránh kích ứng dạ dày và gây dị ứng. Hãy dùng khoảng 15 – 30g mỗi ngày.
- Đối với phụ nữ mang thai, cho con bú, người đang dùng các thuốc tân dược khác hoặc mắc các bệnh lý như hen, thận mạn, cần đặc biệt lưu ý để tránh tác dụng phụ.
- Tránh dùng chung với nước trà và các loại thuốc như Digoxin, Lithium,… để tránh phản ứng thuốc.
Thổ phục linh mua ở đâu? Giá bao nhiêu?
Thổ phục linh hiện đang được bán rộng rãi trên thị trường với giá khoảng 155.000 đồng/kg.
Để mua thổ phục linh với giá tốt nhất, bạn có thể tìm đến siêu thị, cửa hàng uy tín hoặc các cửa hàng thuốc Đông Y trên toàn quốc. Ngoài ra, bạn cũng có thể đặt hàng online trên các trang thương mại điện tử như Shopee, Lazada,… Tuy nhiên, khi mua bạn hãy xem xét kỹ thông tin để tránh hàng giả, hàng nhái kém chất lượng.
Trên đây là những thông tin về vị thuốc quý thổ phục linh và tác dụng của nó đối với sức khỏe mà Đông Y Trường Xuân tổng hợp được. Hy vọng bài viết sẽ hữu ích với bạn!
Nguồn: Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec
Mua các loại thảo mộc, rau gia vị tại Đông Y Trường Xuân nhé: Đông Y Trường Xuân