Cây nhọ nồi chữa suy thận, đúng hay sai?

Cây cỏ nhọ nồi là một cây thuốc quan trọng ở các vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới, được sử dụng rộng rãi trong y học cổ truyền để điều trị các bệnh khác nhau về da, gan, thận và dạ dày. Các chất hóa thực vật qua các phân tích hiện đại cũng đã chứng minh cây nhọ nồi chữa bệnh thận dựa trên cơ chế sử dụng các mô hình nghiên cứu lâm sàng.

Cây cỏ nhọ nồi, hay cây cỏ mực, có tên khoa học là Eclipta prostrate. Đây là một loài thảo mộc có hoa màu trắng, kích thước trung bình, phân nhánh, sinh trưởng quanh năm và được tìm thấy chủ yếu ở các vùng nhiệt đới. Cây mọc chủ yếu ở những nơi ẩm ướt như ven đầm lầy, bờ sông, bờ hồ và ven ruộng lúa và dễ dàng nhân giống và lan rộng khắp Trung Quốc, Ấn Độ, Nepal, Brazil và các nơi khác trên thế giới.

Công dụng cây nhọ nồi theo truyền thống được sử dụng để điều trị các vấn đề về da khác nhau như cầm máu vết thương, ngăn ngừa rụng tóc và viêm da. Lá được dùng để chữa rắn cắn ở Ấn Độ, Trung Quốc và Brazil. Hỗn hợp nước ép lá và mật ong được sử dụng để chữa bệnh viêm da ở trẻ sơ sinh. Nước ép của cây được uống hoặc bôi tại chỗ để thúc đẩy sự phát triển của tóc.

Ngoài ra, loại thảo mộc kỳ diệu này cũng được lựa chọn như một loại thực phẩm giàu chất sắt, vitamin E, magiê, steroid canxi, vitamin D và một lượng protein. Hơn nữa, cây nhọ nồi cũng được biết đến là chứa đặc tính chống vi khuẩn, kháng vi rút và giảm đau. Bột lá kết hợp với kem sữa bôi lên trán có tác dụng giảm đau nửa đầu. Nước ép của lá với một lượng nhỏ trộn với sữa bơ đã được báo cáo là đã chữa khỏi bệnh vàng da trong vòng vài ngày.

• Bệnh thận mạn tính

Bệnh thận mãn tính là một vấn đề nghiêm trọng ảnh hưởng đến cộng đồng chăm sóc sức khỏe trên toàn cầu. Các bệnh nhân này luôn đòi hỏi cần các phác đồ quản lý phức tạp, bao gồm thuốc, thay đổi lối sống, chế độ tự chăm sóc và có thể ghép thận để cải thiện tình trạng. Nhiều phương pháp phòng ngừa đã được khám phá để giảm gánh nặng cho hệ thống chăm sóc sức khỏe và giảm chi phí y tế liên quan đến bệnh thận mạn.

Ở châu Á và ngày càng rộng rãi trên toàn thế giới, các loại thuốc thảo dược dựa trên lý thuyết y học cổ truyền thường được áp dụng để ngăn ngừa sự tiến triển của bệnh thận mạn và cải thiện các tác dụng phụ do bệnh lý này. Trong đó, cây nhọ nồi là một trong các loại thuốc thảo dược có giá trị lịch sử kéo dài hàng nghìn năm. Hệ thống lý thuyết của nó, rõ ràng khác với y học hiện đại, dựa trên sự phân biệt của các hội chứng và mô hình. Các đơn thuốc chứa cây nhọ nồi được kê đơn riêng theo thể trạng của bệnh nhân và sự tiến triển của bệnh thận mạn trên từng giai đoạn. Hiệu quả của cây nhọ nồi cho phép cải thiện chức năng thận khi suy thận mới phát hiện hay làm chậm tiến triển của bệnh trong các giai đoạn muộn.

• Bệnh thận IgA

Bệnh thận IgA là một dạng viêm cầu thận nguyên phát phổ biến nhất trên toàn thế giới. Bệnh được đặc trưng bởi các đợt tiểu máu đại thể hoặc vi thể lặp đi lặp lại và thường có protein niệu. Trong vòng 20 năm sau khi được chẩn đoán, gần 25% – 30% bệnh nhân mắc bệnh thận IgA sẽ không thể phục hồi và dẫn đến bệnh thận mạn giai đoạn cuối. Tuy nhiên, các khuyến nghị trong việc điều trị viêm cầu thận nói chung và quản lý bệnh thận IgA nói riêng chỉ nên tập trung vào chăm sóc hỗ trợ.

Tuy nhiên, trong vài thập kỷ qua, y học cổ truyền đã được sử dụng rộng rãi để phòng ngừa và điều trị bệnh thận IgA và được hỗ trợ bởi hàng loạt y học chứng cứ về tính hiệu quả và an toàn. Sự tham gia của các loại thảo dược, bao gồm cả cây nhọ nồi, có thể đạt được hiệu quả điều trị độc nhất bằng cách điều chỉnh âm dương bổ thận của hệ thống cơ thể con người, cải thiện chức năng của các cầu thận, làm chậm tốc độ tiến triển đến suy thận.

• Bảo vệ thận

Chiết xuất methanol của lá cây nhọ nồi đã được báo cáo cho thấy hoạt động bảo vệ thận trong độc tính trên thận do gentamycin. Theo đó, hoạt tính của chiết xuất cây nhọ nồi được đánh giá về khả năng làm giảm sự gia tăng thông số sinh hóa do gentamicin gây ra như creatinin huyết thanh và những thay đổi mô học trong các mô thận. Theo đó, các kết quả đã báo cáo rằng chiết xuất của cây nhọ nồi có thể hoạt động đáng kể như một chất bảo vệ thận chống lại độc tính của gentamicin.

• Các tác dụng trên thận khác của cây nhọ nồi

Các nghiên cứu về vai trò của cây nhọ nồi chữa bệnh thận tương tự các mô hình trên cũng được thực hiện đối với hội chứng thận hư do doxorubicin hydrochloride gây ra trên chuột. Sự cải thiện đáng kể về các thông số sinh hóa như protein nước tiểu, chất béo trung tính,… được thấy ở nhóm được điều trị bằng cây nhọ nồi.

Một nghiên cứu khác cho thấy rằng, các thành phần chính của cây nhọ nồi, cụ thể là wedelolactone có thể ức chế sự tăng sinh bất thường của các tế bào trung bì thận ở người do tình trạng viêm các mô thận thông qua việc điều chỉnh con đường tín hiệu NF-κB, góp phần hạn chế tổn thương cầu thận khu trú vĩnh viễn.

Tóm lại, cây cỏ nhọ nồi đã được sử dụng rộng rãi như một loại thuốc truyền thống ở nhiều quốc gia khác nhau, đặc biệt là cho các bệnh lý về da, gan thận và dạ dày, thúc đẩy sự phát triển của tóc. Nói riêng về tác dụng chữa bệnh thận của cây nhọ nồi, các đánh giá hoạt tính sinh học khác nhau đã được thực hiện đối với các chất chiết xuất và các hợp chất được phân lập đã chứng minh cây nhọ nồi chữa suy thận hay cây nhọ nồi chữa sỏi thận, đang từng bước được ứng dụng vào y học hiện đại ngày nay.

Bài viết tham khảo: ncbi.nlm.nih.gov, jordantimes.com, examine.com, mdpi.com, mason.gmu.edu, suckhoedoisong.vn, duoclieuviet.vn, hellobacsi.com