Các huyệt massage hàng ngày tốt cho cơ thể

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ Nguyễn Huy Đức – Bác sĩ Y Học Cổ Truyền – Trung tâm Y Học Cổ Truyền Vinmec – Sao Phương Đông

Trên cơ thể có các huyệt có nhiều chức năng như giúp chẩn đoán bệnh, phòng và điều trị bệnh. Theo Đông y, việc xoa bóp bấm huyệt một số huyệt thường xuyên giúp nâng cao chính khí của cơ thể, phòng bệnh và còn giúp gia tăng tuổi thọ.

Một số huyệt dưới đây có thể massage hàng ngày để nâng cao sức khỏe, phòng và điều trị một số bệnh, bao gồm:

• Huyệt túc tam lý

Người xưa nhận thấy việc ấn huyệt giúp họ có thể đi được thêm 3 dặm mà không bị mỏi chân nên được gọi với cái tên là túc tam lý. Huyệt túc tam lý là huyệt hợp thuộc kinh túc dương minh vị, còn là huyệt tổng vùng bụng trên, có tác dụng điều hòa tỳ vị, điều trị các bệnh liên quan tới rối loạn tiêu hóa, nâng cao chính khí của cơ thể. Ngoài ra, có một vài nghiên cứu cho thấy việc thường xuyên ấn huyệt này giúp gia tăng tuổi thọ của cơ thể một cách đáng kể.

Vị trí huyệt túc tam lý: Trên mặt trước của cẳng chân, cách chỗ lõm ngoài xương bánh chè xuống dưới 3 thốn và ra ngoài một khoát ngón tay.

Massage hay bấm huyệt bằng cách xác định đúng vị trí, sau đó dùng hai ngón tay cái day hoặc bấm cùng lúc cả hai huyệt hoặc có thể ấn từng huyệt một. Day hoặc ấn theo chiều kim đồng hồ, khi thấy cảm giác tức nặng là đúng huyệt.

• Huyệt tam âm giao

Tam âm giao có tên như vậy bởi nó là vị trí giao của 3 đường kinh âm tại chân, gồm kinh túc thiếu âm thận, túc thái âm tỳ, túc quyết âm can.

Huyệt tam âm giao là một huyệt có liên quan mật thiết tới phụ nữ, giúp điều trị một số chứng rối loạn kinh nguyệt ở phụ nữ, đau bụng kinh, tăng cường sức khỏe tử cung và buồng trứng. Huyệt còn được dùng để điều trị mất ngủ, đau vùng cẳng chân, giúp làm đẹp da…

Vị trí: Huyệt tam âm giao ở mặt trong của cẳng chân. Tính từ đỉnh xương mắt cá trong, đo lên trên 3 thốn (bằng chiều ngang của 4 ngón tay 2, 3, 4 và 5)

Dùng ngón tay cái ấn đúng vị trí rồi day huyệt, khoảng 1 phút, nghỉ rồi lập lại khoảng 3 lần. Có thể ấn đồng thời cả hai bên hoặc từng bên một.

• Huyệt nội đình

Huyệt nội đình là huyệt thuộc kinh túc dương minh vị, được dùng để điều trị các chứng liên quan tới tiêu hóa như đau dạ dày, đặc biệt nó được dùng rất hiệu quả để cắt cơn đau dạ dày cấp tính, giảm đau do viêm ruột, giảm đau đầu, đau răng…

Vị trí huyệt là nơi nối thân với đầu sau của xương đốt 1 của ngón chân thứ 2, giữa kẽ ngón chân thứ 2 và thứ 3.

Dùng ngón trỏ nhấn vào huyệt nội đình khoảng 2 đến 3 phút.

• Huyệt dũng tuyền

Huyệt này nằm ở lòng bàn chân, nơi tiếp giáp giữa cơ thể và khí của đất. Huyệt nằm trên kinh thận, có liên quan mật thiết tới chức năng của thận, mà thận theo đông y được coi là nguồn gốc của tiên thiên. Tác dụng của huyệt giúp tăng cường lưu thông khí huyết, bồi bổ thận chữa di tinh, mộng tinh, tiểu đêm, cải thiện giấc ngủ…

Vị trí của huyệt dũng tuyền nằm ở bàn chân. Để xác định, bạn có thể chia đường nối ngón chân thứ 2 và điểm giữa bờ sau gót chân thành 5 phần bằng nhau. Huyệt nằm tại điểm nối 2/5 trước và 3/5 sau của đoạn nối đó.

Bạn có có thể thường xuyên massage huyệt này bằng cách dùng ngón cái ấn một lực vào vị trí huyệt khoảng 1 đến 2 phút mỗi bên.

• Huyệt phong trì

Huyệt phong trì là một điểm để chữa các chứng bệnh liên quan tới phong tà (một loại tà khí gây bệnh cho cơ thể) và điều trị các bệnh vùng cổ vai. Tác dụng chính của huyệt là khu phong, trừ tà, trị cảm do phong hàn gây ra, chứng đau cứng cổ, chóng mặt, ù tai, hỗ trợ trị liệt VII…

Vị trí huyệt phong trì là ở sau gáy. Để xác định vị trí của huyệt phong trì thì xác định vị trí giữa đốt cổ 1 và xương chẩm rồi đo ngang sang 2 bên 1,5 thốn.

Phương pháp xoa bóp bấm huyệt là sử dụng ngón tay cái luồn ra sau rồi ấn và day khoảng 2 đến 3 phút, nghỉ một chút rồi lập lại thêm một lần.

• Huyệt hợp cốc

Huyệt hợp cốc là huyệt nằm trên kinh thủ dương minh đại trường, có tác dụng chữa các bệnh liên quan tới tiêu hóa. Còn là huyệt tổng vùng đầu mặt nên còn được dùng để chữa đau nhức răng, đau đầu, liệt VII, ngoài ra ấn huyệt hợp cốc còn có thể hạ sốt, giảm đau. Nói chung đây được coi là một trong những huyệt có nhiều tác dụng nhất trên cơ thể.

Vị trí của huyệt nằm trên bàn tay, giữa khe đốt ngón trỏ và ngón cái. Xác định bằng cách miết từ đầu ngón trỏ dọc theo xương bàn ngón tới vị trí mắc chính là huyệt.

Sử dụng ngón tay cái để day ấn huyệt, tùy theo mục đích bổ tả mà day huyệt theo chiều kim đồng hồ hay ngược chiều kim đồng hồ. Chú ý không được ấn huyệt hợp cốc cho phụ nữ mang thai hoặc nghi ngờ có thai, bởi có thể gây sảy thai.

• Huyệt nội quan

Huyệt nội quan là huyệt tổng của vùng ngực, nằm trên kinh thủ quyết âm tâm bào lạc. Huyệt có tác dụng điều hòa khí huyết, giảm đau tức vùng ngực, an thần chữa chứng mất ngủ, cải thiện tình trạng suy nhược thần kinh.

Vị trí: Huyệt nằm ở mặt trước cẳng tay, nằm ở giữa gan cơ tay lớn và gan cơ tay bé, xác định huyệt bằng cách đo từ vị trí giữa nếp lằn cổ tay lên 3 thốn( tương ứng bề ngang của 4 đốt ngón tay 2, 3, 4, 5).

Dùng ngón tay cái tác động vào vị trí huyệt theo chiều kim đồng hồ, mỗi bên khoảng 3 phút. Khi có cảm giác căng tức nặng là đúng vị trí huyệt.

• Huyệt quan nguyên

Quan nguyên là một huyệt nằm trên mạch đốc, tại vị trí bụng dưới. Huyệt có tác dụng giúp bổ thận dương, khai thông kinh lạc, điều khí hòa huyết, tăng cường nguyên khí, cải thiện tình trạng suy nhược cơ thể, chữa rối loạn kinh nguyệt, khí hư…

Vị trí huyệt quan nguyên: Nằm trên đường trục giữa cơ thể, dưới rốn 3 thốn.

Xác định vị trí huyệt quan Nguyên rồi xoa bóp theo chiều kim đồng hồ, duy trì trong khoảng 3 – 5 phút.

• Huyệt cực tuyền

Huyệt cực tuyền là huyệt đầu tiên của kinh thủ thiếu âm tâm. Có vài trò liên quan tới tạng tâm, có tác dụng trong tình trạng thông kinh lạc, hiệu quả trong tình trạng đau thắt ngực, viêm màng ngoài tim, nâng cao sức khoẻ trái tim.

Vị trí huyệt cực tuyền nằm ở giữa nách, khi dơ tay cao thì huyệt ở đỉnh của hõm lách.

Phương pháp massage và bấm huyệt là sử dụng ngón tay cái để ấn vào huyệt, mỗi lần ấn 20 cái và có thể thực hiện nhiều lần mỗi ngày.

Những huyệt trên chúng ta có thể xoa bóp thường xuyên hoặc làm theo một liệu trình. Khoảng 10 ngày rồi nghỉ vài ngày, rồi lại tiếp tục nhằm mục đích phòng bệnh.

Massage bấm huyệt giúp cải thiện bệnh lý, chúng ta có thể sử dụng để điều trị một số bệnh lý cụ thể. Mỗi bệnh có phương huyệt và cách bấm huyệt khác nhau. Bạn có thể sử dụng một số bài dưới đây giúp điều trị bệnh cụ thể như:

Các huyệt bấm chữa đau đầu

Đau đầu là tình trạng mà không ít người gặp phải. Việc tự xoa bóp đầu giúp giảm căng thẳng, giảm đau và giảm tình trạng mất ngủ. Bạn có thể sử dụng các huyệt xoa bóp đầu để chữa đau đầu.

• Huyệt thái dương: Từ đuôi mắt đo ra 1 thốn. Dùng 2 ngón tay trỏ của hai bên, xoa bóp nhẹ nhàng huyệt thái dương.
• Huyệt ấn đường: Nằm ở giữa hai cung lông mày. Dùng ngón tay day nhẹ nhàng huyệt ấn đường, rồi vuốt ngược lên chân tóc.
• Huyệt thần đình: Nằm trên đường đi qua ấn đường, giao với chân tóc. Có thể ấn hoặc miết huyệt thần đình.
• Huyệt bách hội: Là giao điểm của đường thẳng trán qua ấn đường với đường giao hai đỉnh vành tai. Dùng ngón tay day vào huyệt.
• Huyệt suất cốc: Đỉnh vành tai đo lên 1,5 thốn. Dùng hai ngón tay day hai bên huyệt. Nên dùng các đầu ngón tay bóp nhẹ nhàng trên vùng đầu.
• Huyệt phong trì: Dùng hai ngón tay day hai bên huyệt.

Nên kết hợp với xoa bóp vùng cổ, ấn các huyệt giáp tích vùng cổ (từ cột sống đó sang 0,5 thốn) để cải thiện đau đầu.

Lưu ý đau đầu có nhiều nguyên nhân, nếu bạn cảm thấy đau nhiều và không cải thiện sau khi xoa bóp nhiều ngày nên đi khám để biết nguyên nhân chính xác.

Các huyệt chữa đau vai gáy

Ngày nay rất nhiều người phải ngồi làm việc thường xuyên, nên tình trạng đau vai gáy rất thường gặp. Bạn có thể sử dụng một số huyệt dưới đây để cải thiện đau vai gáy của mình.

• Huyệt đại chùy: Nằm giữa khe đốt sống cổ 7 và ngực 1. Dùng ngón tay xác định huyệt rồi day và ấn giúp giải cơ vùng cổ.
• Huyệt kiên tỉnh: Nằm giữa của đường thẳng nối huyệt đại chùy với điểm ngoài cùng của xương đòn trên khớp vai.
• Huyệt phong môn: Nằm dưới mỏm gai đốt sống lưng số 2 rồi đo sang ngang 1,5 thốn.
• Huyệt đốc du: Khe đốt sống lưng số 6 và 7 kéo sang ngang 1,5 thốn.
• Giáp tích: Từ cột sống đo sang ngang 0,5 thốn.
• Huyệt phong trì
• A thị huyệt vùng cổ vai: Là những huyệt mà bạn cảm thấy bị đau nhức tại vùng này.

Nên massage và bấm các huyệt trên từ trên xuống dưới và kết hợp với bóp cơ vùng cổ vai để cải thiện đau cổ vai.

• Các huyệt chữa mất ngủ

Nếu như bạn gặp phải tình trạng mất ngủ. Thì bạn có thể lựa chọn nhóm huyệt dưới đây để cải thiện giấc ngủ.

• Huyệt nội quan
• Huyệt tam âm giao
• Huyệt thần môn: Nằm ở cổ tay, khe giữa mỏm trâm trụ và xương đậu
• Huyệt ấn đường
• Huyệt phong trì
• Huyệt dũng tuyền
• Huyệt an miên: Phía sau tai, bên cạnh xương lồi.

Nên nằm thư giãn và ấn các huyệt trên khoảng 15 đến 20 phút trước khi đi ngủ.

Các huyệt massage thường xuyên giúp nâng cao chính khí của cơ thể, phòng và giúp điều trị hiệu quả một số bệnh. Bạn có thể lựa chọn nhóm huyệt phù hợp với tình trạng bệnh của mình để nâng cao hiệu quả điều trị.