Bạn đọc đang chuẩn bị bước vào một cuộc phiêu lưu thú vị đến với cây xấu hổ. Đây là một loại cây có những đặc điểm độc đáo và sở hữu những lợi ích tuyệt vời cho sức khỏe mà không phải ai cũng biết. Trong bài viết này, Đông Y Trường Xuân sẽ giới thiệu đến bạn những thông tin quan trọng về cây xấu hổ.
Tìm hiểu về cây xấu hổ
Cây xấu hổ là cây gì?
Cây xấu hổ, còn được gọi là cây trinh nữ, cây mắc cỡ hay cây e thẹn, có tên khoa học là Mimosa pudica L. var. hispida Brenan, thuộc họ Mimosaceae (Trinh nữ). Tên gọi “xấu hổ” xuất phát từ khả năng đặc biệt của cây khi chạm vào lá và thân cây, chúng sẽ cụp lại và thu mình giống như đang xấu hổ.
Cây xấu hổ là cây gì?
Đặc điểm cây xấu hổ
Cây xấu hổ là loại cây cỏ mọc thành bụi lớn. Thân cây nhỏ có nhiều gai và phân thành nhiều nhánh. Lá cây có dạng lông chim hai lần kép, cuống phụ thì có dáng chân vịt. Khi chạm vào, lá sẽ cụp lại.
Mỗi lá có từ 15-20 đôi lá chét, cuống lá nhỏ, có lông trắng cứng. Phần hoa có màu tím đỏ, tụ lại thành hình trái xoan, trong khi quả có hình ngôi sao và hạt hình trái xoan nhỏ.
Đặc điểm cây xấu hổ
Cây xấu hổ mọc dại ở rất nhiều nơi tại Việt Nam, từ những bãi đất trống cho đến ven đường. Thường thấy nhiều ở vùng nông thôn hơn.
Phân loại cây xấu hổ
Hiện nay, chúng ta thường thấy hai loại cây xấu hổ phổ biến, đó là cây xấu hổ tía (hay còn được gọi là cây xấu hổ đỏ) và cây xấu hổ trắng. Tuy nhiên, loại cây xấu hổ trắng không có nhiều dược tính và chủ yếu được sử dụng để làm hàng rào và trang trí.
Phân loại cây xấu hổ
Cây xấu hổ đỏ là loại cây phổ biến với hoa màu đỏ tím. Loại cây này có dược tính cao và được sử dụng trong y học cũng như các bài thuốc dân gian hiệu quả.
Bộ phận sử dụng làm dược liệu
Bộ phận của cây xấu hổ thường được sử dụng làm dược liệu là thân, lá và rễ. Thân và lá được thu hoạch vào mùa khô và sau đó phơi khô để làm thuốc. Còn rễ cây có thể thu hoạch quanh năm, sau đó cũng phơi khô và dùng làm thuốc.
Bộ phận sử dụng làm dược liệu
Công dụng của cây xấu hổ
Theo Giáo sư dược học Đàm Trung Bảo cùng với nhiều nghiên cứu khác trên toàn thế giới, cây xấu hổ có những dược tính và công dụng tuyệt vời đến sức khỏe. Một số công dụng của cây xấu hổ bao gồm:
- Ức chế thần kinh trung ương, hỗ trợ kéo dài giấc ngủ, an thần và chống lo âu.
- Làm chậm thời gian xuất hiện của tình trạng co giật, động kinh.
- Hỗ trợ giảm đau.
- Chống nọc độc và giải độc khỏi axit asenơ.
- Giảm các triệu chứng đau họng và viêm phế quản.
- Hỗ trợ các chức năng của tim và phổi.
Công dụng của cây xấu hổ
Một số bài thuốc cây xấu hổ giúp điều trị bệnh
Lưu ý: Nên tham khảo ý kiến của chuyên gia trước khi áp dụng các bài thuốc, khi thấy có dấu hiệu bất thường, cần tới các cơ sở y tế để được thăm khám.
Bài thuốc hỗ trợ ngủ ngon, làm dịu thần kinh
Lá cây xấu hổ sau khi phơi khô có thể được sử dụng làm thuốc ngủ với liều dùng 6-12g mỗi ngày.
Bài thuốc hỗ trợ ngủ ngon, làm dịu thần kinh
Chữa bệnh nhức xương
Rễ cây xấu hổ sau khi thái nhỏ và phơi khô có thể được dùng làm thuốc chữa bệnh đau nhức xương. Liều dùng mỗi ngày như sau: 120g rễ cây xấu hổ rang sơ, sau đó tẩm rượu và rang cho khô. Tiếp đó, hãy thêm 600ml nước và sắc cho đến khi còn 200-300ml. Chia số nước đó uống 2-3 lần trong ngày.
Chữa bệnh nhức xương
Giảm ho, long đờm, hỗ trợ giảm các triệu chứng của viêm phế quản mãn tính
Dùng 100g rễ cây xấu hổ rửa sạch, phơi khô sau đó sắc cùng với 600ml nước trên lửa vừa cho đến khi còn khoảng 100ml nước. Chia thành hai phần và uống vào sáng và tối. Uống đều đặn trong 10 ngày để giảm bớt các triệu chứng đau họng.
Giảm ho, long đờm, hỗ trợ giảm các triệu chứng của viêm phế quản mãn tính
Hỗ trợ điều trị tăng huyết áp
Bạn có thể dùng bài thuốc sau để điều trị chứng tăng huyết áp. Sắc nước uống gồm 6g xấu hổ, 8g hà thủ ô, 6g trắc bá diệp, 6g bông sứ cùi, 6g câu đằng, 8g tang ký sinh, 6g đỗ trọng, 6g lá vông nem, 6g hạt muồng ngủ, 6g kiến cò và 4g địa long. Nếu không, bạn cũng có thể tán thành bột để dùng hàng ngày.
Hỗ trợ điều trị tăng huyết áp
Điều trị bệnh zona, độc do côn trùng cắn
Đầu tiên, hãy rửa sạch vùng da bị thương với nước muối ấm, sau đó ngâm cây xấu hổ tươi rửa sạch trong nước muối loãng trong khoảng 5 phút. Tiếp theo, giã nát và đắp lên vết thương từ 20-30 phút. Thực hiện 1-2 lần cho đến khi thấy có dấu hiệu cải thiện.
Điều trị bệnh zona, độc do côn trùng cắn
Lưu ý khi sử dụng cây xấu hổ chữa bệnh
Theo bác sĩ Phạm Lê Phương Mai, khoa Y học cổ truyền Bệnh viện Y học cổ truyền Đồng Tháp, khi sử dụng cây xấu hổ để làm thuốc chữa bệnh, bạn cần lưu ý một số điều sau:
- Nếu có dị ứng với bất kỳ thành phần nào trong dược liệu, bạn không nên sử dụng.
- Không nên dùng với người bị hàn và người bị suy nhược.
- Phụ nữ có thai không nên dùng cây xấu hổ.
- Không nên dùng cây xấu hổ chung với cây mimosa.
Lưu ý khi dùng cây xấu hổ chữa bệnh
Cây xấu hổ giá bao nhiêu? Mua ở đâu?
Hiện nay, bạn có thể mua cây xấu hổ tại các trung tâm dược liệu, cửa hàng thảo dược và Đông y với mức giá từ 100.000-110.000 đồng/kg.
Cây xấu hổ giá bao nhiêu? Mua ở đâu?
Trên đây là những thông tin về cây xấu hổ, bao gồm đặc điểm và tác dụng của chúng đối với sức khỏe. Mong rằng bài viết trên đã mang đến cho bạn những thông tin bổ ích. Đừng quên tiếp tục theo dõi Đông Y Trường Xuân để khám phá những bài viết thú vị khác.
Nguồn: Trung tâm NC&NT dược liệu quốc gia Vietfarm
Mua các loại thảo mộc, rau gia vị tại Đông Y Trường Xuân.