Bạn đã từng nghe về rau chùm ngây và muốn biết nó có lợi ích gì cho sức khỏe và ai nên sử dụng? Rau chùm ngây là một loại cây dược thảo được biết đến với khả năng trị bệnh và thường xuất hiện trong các bữa ăn gia đình. Tuy nhiên, cần lưu ý một số trường hợp khi sử dụng rau chùm ngây.
Chùm ngây là rau gì?
Chùm ngây là một loại cây xuất xứ từ vùng Nam Á và trước đây thường mọc hoang ở Việt Nam, tuy nhiên không có nhiều người biết về giá trị dinh dưỡng và dược tính của nó. Sau khi có nhiều thông tin hơn về chùm ngây, loại cây này trở thành một “thần dược” được nhiều gia đình ưa chuộng như một giải pháp dinh dưỡng tối ưu.
Lá của chùm ngây chứa hơn 46 loại chất chống oxy hóa, đặc biệt là vitamin C và vitamin A. Đây là những chất chống oxy hóa quan trọng đối với sức khỏe con người. Chúng giúp trung hòa các tác động tàn phá của các gốc tự do, bảo vệ chúng ta khỏi bệnh ung thư và các bệnh thoái hóa.
Những dưỡng chất tổng hợp của chùm ngây bao gồm nhiều chất đạm, các vitamin thiết yếu, beta-carotene, 18 axit amin, hợp chất phenol và nhiều khoáng chất.
Công dụng của chùm ngây
Chùm ngây được biết đến là một loại cây chứa nhiều vitamin và khoáng chất. Nó đóng vai trò là hoạt chất chống oxy hóa từ các gốc tự do gây hại. Ngoài ra, các bộ phận của chùm ngây còn chứa nhiều thành phần hóa học khác như alcaloid, benzylanin, pterygospermin,… giúp mang nhiều giá trị trong y học.
Dưới đây là một số công dụng của chùm ngây:
1. Thực phẩm bổ sung dinh dưỡng
Chùm ngây được coi là một loại thực phẩm rất tốt cho người ăn chay trường, vì trong chùm ngây tươi có chứa hàm lượng chất đạm khá lớn có thể thay thế cho chất đạm trong thịt, cá…
2. Hỗ trợ điều trị rối loạn dạ dày
Nhờ khả năng kháng acid, histamin và kháng khuẩn, chùm ngây được coi là một loại thuốc giúp phòng ngừa và hỗ trợ điều trị bệnh rối loạn ở dạ dày hiệu quả.
3. Cải thiện sức khỏe xương
Lượng canxi và photpho có trong lá chùm ngây sẽ giúp phòng ngừa loãng xương và làm cho xương chắc khỏe hơn.
4. Tăng khả năng miễn dịch
Một hệ miễn dịch mạnh mẽ là điều không thể thiếu đối với một cơ thể khỏe mạnh. Chùm ngây giúp tăng cường khả năng miễn dịch nhờ vào lượng lớn các chất dinh dưỡng tổng hợp có trong nó.
5. Bảo vệ hệ tim mạch
Dựa vào khả năng chống oxy hóa, chùm ngây giúp bảo vệ hệ tim mạch khỏe mạnh.
6. Phòng ngừa ung thư
Chùm ngây được biết đến vì khả năng điều trị và phòng ngừa nhiều loại ung thư, đặc biệt là ung thư cổ tử cung. Nhờ vào khả năng kháng viêm, đào thải độc tố, thanh lọc cơ thể và ổn định nội tiết tố, chùm ngây có thể hạn chế nguy cơ ung thư buồng trứng và tăng khả năng đề kháng chống lại bệnh tật.
7. Hỗ trợ điều trị tiểu đường
Chùm ngây giúp kích thích sản sinh Insulin để ổn định đường huyết và các biến chứng của bệnh tiểu đường.
8. Chùm ngây giúp trị nám
Trong chùm ngây có nhiều chất có khả năng điều hòa kinh nguyệt, cân bằng nội tiết tố giúp hạn chế nguyên nhân hình thành nám, tàn nhang. Chất cytokinin có tác dụng đặc biệt giúp ngăn ngừa lão hóa và làm mờ thâm, nám hiệu quả.
9. Giúp mắt khỏe hơn
Chất chống oxy hóa có trong chùm ngây giúp ức chế sự dày lên của màng mao mạch và ngăn ngừa rối loạn chức năng võng mạc, giúp mắt khỏe và sáng hơn.
10. Làm sạch nước
Hạt chùm ngây được coi như một chất kết tụ, giúp loại bỏ các chất độc hại gây ô nhiễm cũng như các loại tảo gây hại.
11. Bổ máu
Những người mắc bệnh thiếu máu và hồng cầu lưỡi liềm cũng có thể sử dụng chùm ngây vì loại cây này có lượng sắt cao gấp 3 lần cải bó xôi.
Chùm ngây có tác dụng phụ không?
Phần rễ chùm ngây được cho rằng việc ăn rễ cây và sử dụng chiết xuất chùm ngây quá liều có thể gây tê liệt và tử vong. Hiện chưa có nghiên cứu cụ thể chỉ ra tác dụng phụ khi ăn chùm ngây. Tuy nhiên, theo tổng hợp nhiều nguồn thông tin, chùm ngây có thể gây tác dụng phụ như tổn thương gan, tê liệt và gây tiêu chảy. Để tránh tác dụng phụ, bạn nên tham khảo từ nhiều chuyên gia uy tín hoặc trực tiếp đến bác sĩ có chuyên môn.
Hướng dẫn sử dụng cây chùm ngây đúng cách
Mặc dù chùm ngây có nhiều công dụng đối với sức khỏe, nhưng không phải sử dụng càng nhiều càng tốt. Theo khuyến cáo từ chuyên gia, nên ăn chùm ngây khoảng 6g/ngày và sử dụng trong vòng 3 tuần. Tuy nhiên, liều lượng có thể thay đổi tùy vào độ tuổi và sức khỏe của mỗi người.
Chùm ngây thường được chế biến theo các cách sau:
Lá cây: có thể dùng như một loại rau thông thường hoặc làm sinh tố. Bạn có thể phơi khô lá chùm ngây sau đó tán nhuyễn để nấu cháo, nấu bột hoặc pha nước uống.
Hoa chùm ngây: phơi khô và pha như uống nước chè.
Quả chùm ngây: chế biến chung với các món ăn như nấu canh, ninh xương, hoặc xào với thịt.
Những ai không nên sử dụng rau chùm ngây?
1. Phụ nữ đang mang thai
Trong chùm ngây có alpha-sitosterol có cấu trúc giống estrogen, có thể gây tác dụng ngừa thai. Khi mang thai, hormon progesterone dồn trong cơ thể làm mềm tử cung và làm cho cơ tử cung không co bóp. Tuy nhiên, alpha-sitosterol trong rau chùm ngây có tác dụng làm co cơ tử cung và có thể gây sẩy thai. Vì vậy, phụ nữ đang mang thai ở giai đoạn đầu nên tránh ăn rau chùm ngây để đảm bảo an toàn cho thai nhi và mẹ. Sau sinh, ăn rau chùm ngây lại rất tốt vì lá cây kích thích tiêu hóa và là nguồn thức ăn tốt cho bà mẹ mới sinh và trẻ sơ sinh.
2. Trẻ nhỏ
Trẻ nhỏ càng không nên lạm dụng chùm ngây. Một tuần chỉ nên dùng 3 bữa chùm ngây, mỗi bữa từ 20-30g là hợp lý. Mỗi lứa tuổi có nhu cầu về dinh dưỡng khác nhau và sử dụng chùm ngây quá nhiều không tốt cho sức khỏe của trẻ. Để cân bằng dinh dưỡng cho trẻ, cha mẹ cần chế biến món ăn phù hợp, đảm bảo bữa ăn đầy đủ 4 nhóm thực phẩm là chất đạm, chất béo, chất bột đường và vitamin-khoáng chất. Nếu bữa ăn không cân đối, sẽ gây mất cân đối dinh dưỡng và ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ.
Rau chùm ngây có nhiều giá trị dinh dưỡng và lợi ích cho sức khỏe, tuy nhiên không phải ai cũng nên sử dụng. Để bảo vệ sức khỏe, hãy lưu ý những điều này khi sử dụng rau chùm ngây.
Nguồn ảnh: Đông Y Trường Xuân